|
Czym są akcjonariat pracowniczy? O akcjonariat
pracowniczy mowa wtedy, gdy pracownicy posiadają
udziały w kapitale firmy, która ich zatrudnia.
Na początek może to być jeden
pracownik posiadający jedną akcję,
ale ostatecznie plan może objąć
wszystkich pracowników posiadających
nawet 100% udziałów.
Na całym świecie istnieje niewielka
liczba modelowych planów pracowniczych udziałów
kapitałowych (ale z wieloma różnicami
wynikającymi z ustawodawstwa każdego
kraju). Plany te są w mniejszym lub większym
stopniu dostosowane do start-upów (czyli mikroprzedsiębiorstw),
MŚP i dużych firm.
Omawiane plany – podobnie jak strukturę
własności korporacyjnej jako taką
– można podzielić na dwie główne
kategorie: bezpośrednie indywidualne
udziały kapitałowe i pośrednie
wspólne udziały kapitałowe:
Te pierwsze to najbardziej tradycyjna i znana
forma. Polega na tym, że pracownik przeznacza
część swoich oszczędności
lub środków finansowych na zakup udziałów
w spółce, podejmując tym samym osobiste
ryzyko. Jest to możliwe w ramach różnych
rodzajów planów. Ta kategoria planów pracowniczych
udziałów kapitałowych jest praktycznie
jedyną tego rodzaju w Europie poza Wielką
Brytanią.
Pośrednie wspólne udziały kapitałowe
są bardzo rzadko spotykane na kontynencie
(z wyjątkiem Wielkiej Brytanii). To wyjaśnia,
dlaczego pracownicze udziały kapitałowe
w Europie nie istnieją w zasadzie w MŚP
i dlaczego są prawie nieznane poza dużymi
firmami. W istocie w MŚP generalnie unika
się zwiększania liczby udziałowców,
niezależnie od tego, czy są oni
pracownikami, czy też nie. Są do
tego zmuszone dopiero wówczas, gdy stają
się większe.
Z drugiej strony jest coś, przez co może
pojawić się chęć pozyskania
nowych akcjonariuszy: przekazanie firmy. Właśnie
z tego powodu to najlepsza pora na wprowadzenie
pracowniczych udziałów kapitałowych
w MŚP. Najbardziej odpowiednia forma
przekazania przedsiębiorstwa pracownikom
to pośrednie wspólne udziały kapitałowe.
To w tym celu stworzono plany z tej kategorii
(program opcji na udziały [ang. ESOP],
pracownicze fundusze powiernicze [ang. EOT]).
Pozwalają one pracownikom na nabycie
własności firmy, często w 100%,
bez konieczności angażowania swoich
oszczędności czy finansów osobistych,
a więc bez ryzyka osobistego.
Plany pośrednich wspólnych udziałów
kapitałowych (ESOP, EOT) ułatwiają
przeniesienie własności przedsiębiorstwa
na pracowników, co w przypadku planów bezpośrednich
indywidualnych udziałów kapitałowych
może być osiągnięte jedynie
z wielkim trudem i przy dużych nakładach,
ponieważ oszczędności pracowników
zazwyczaj nie są w stanie sprostać
temu zadaniu.
Wiecej informacji
|
