WLASNOSC PRACOWNICZA: STUDIA PRZYPADKÓW

Sociedades Laborales (Przedsiębiorstwa Pracownicze) (Hiszpania): Hiszpania wprowadziła nowy oryginalny model korporacyjny przedsiębiorstw z własnością pracowniczą – Sociedades Lalobrales ( SAL ).  Model ten pozwolił Hiszpanii na uruchomienie 17000 nowych przedsieębiorstw i stworzenie tym samym 105000 nowych miejsc pracy w ciągu ostatniego roku . Są to w większości małe, niewielkie lub średnie przedsiębiorstwa ( średnio od 6 do 7  pracowników ). W niedługim czasie zostały one wyłączone z programów pomocowych, a wszystkie czynności lub niektóre z nich zostały przejęte przez pracowników , poprzez wykupy pracownicze. Miało to miejsce we wszystkich regionach, w sektorach przemysłowych i usługowych.
Zobacz także www.sociedades-laborales.net i www.confesal.es

Autoscuela Lagunak SLL (Szkoła Nauki Jazdy Lagunak SLL) (Hiszpania): Szkoła nauki jazdy,o której mowa, musiała w 1997 roku stawić się czoła poważnym deficytom. Zatrudniala wowczas 22 pracownikow. Do wyboru pozostawało: zamknąć firmę lub zmienić formę własności na pracowniczą. Wybrano drugie rozwiazanie . Pracownicy zdecydowali sie wspolnie na obciecie pensji o 20% do czasu gdy trudnosci finansowe firmy mina. W bardzo krótkim czasie Lagunak pokonała trudności finansowe i dochody wzrosły. W 2003 roku firma stała się sociedad anonima laboral i została odznaczona certyfikatem kontroli jakości ISO 9002, którym może pochwalić się jedynie 2% firm hiszpańskich. W firmie zatrudnionych jest obecnie 33 pracowników, z których 23 posiada akcje firmy. Zobacz także www.lagunak.com

Dexia (Belgia): Grupa bankowa Dexia zatrudnia około 25 000 pracowników. Dexia wprowadziła w życie plan akcjonariatu pracowniczego by uczynić pracowników trzecią grupą posiadaczy akcji całej grupy. Plan dopuszcza efekt dźwigni w celu ochrony pracowników – udziałowców na wypadek spadku kursu na giełdzie. Zobacz także www.dexia.com

Baxi Partnership (Spolka Baxi) (Wielka Brytania): Fundusz inwestycyjny, o którym mowa został założony w 2002 roku w celu organizacji i finansowania wyprzedaży przedsiębiorstw pracownikom. W pierwszym roku działalności fundusz ustrukturyzował i sfinansował 3 wykupy pracownicze , oraz zainwestował w przedsiębiorstwo będące już własnością pracowników. “ Wysokość naszych inwestycji sięga 5 milionów funtów szterlingów ( 7,4 miliona Euro). , a liczba pracowników w przedsiębiorstwach to około 400. Gdybyśmy nie umożliwili wykupów pracowniczych przedsiębiorstwa z pewnością zostałyby sprzedane konkurencji, co doprowadziłoby do redukcji etatów lub zamknięcia firmy. Obecnie prowadzimy rozmowy z kilkoma przedsiębiorstwami i mamy nadzieję, że uda nam się przeprowadzić dwa kolejne wykupy kapitału przez pracowników jeszcze przed końcem bieżącego roku. Zobacz także www.baxipartnership.co.uk

Izar SAL (Hiszpania): Izar jest przedsiębiorstwem zajmującym się wytwarzaniem sprzętu precyzyjnego, między innymi skrawarko-obrabiarek i części do maszyn wiertniczych . W 1996 roku  firma znalazła się na granicy bankructwa i została wykupiona przez 123 pracowników. Została zalegalizowana jako spółka z ograniczona odpowiedzialnością. W 2003 roku przedsiębiorstwo zatrudnia 185 osób. Zobacz także www.izar-tool.com

Ohio Employee Ownership Center (Centrum Własności Pracowniczej Ohio) (USA): Ohio jest regionem o długich tradycjach przemysłowych. Aby ocalić przedsiębiorstwa i działalność Stan Ohio utworzył w 1998 roku specjalistyczne centrum związane z Kent State University, aby pomagać przy przejęciach firm przez pracowników. Centrum świadczy usługi  dla przedsiębiorstw   ( głównie typu PME, oraz małych firm ) i ich pracowników udziałowców w zakresie  pomocy w kwestiach związanych z zarządzaniem  i licznymi formami doskonalenia. Podobne centra istnieją w 8 stanach Ameryki Północnej. Istnieje wiele podobieństw  pomiędzy Centrami Własności Pracowniczej w USA a doświadczeniami hiszpańskimi  związanymi z sociedades laborales. Zobacz także www.kent.edu/oeoc

Mondragon Corporacion Cooperativa (Spółka Spółdzielcza Mondragon) (Kraj Basków, Hiszpania): Grupa Spółdzielni z Mondragonu jest przedsiębiorstwem, którego początki sięgają 1950 roku. Grupa 150 spółdzielni średniej wielkości( ażeby popierać postawę funkcjonowania opartego na humanizmie i współpracy) , prowadzi liczne rodzaje działalności ( mechanika, bankowość, konstrukcje, handel, usługi, hi-tech i inne) . Grupa zatrudnia około 66000 osób . Będąc największym przedsiębiorstwem w Kraju Basków i 6 - tym w Hiszpanii ma znaczący udział w produkcie krajowym brutto Hiszpanii. Zobacz także www.mondragom.mcc.es

Grupa Suez (Francja): Grupa Suez zatrudnia około 170.000 osób na całym świecie. Grupa wprowadziła w 1999 roku plan akcjonariatu pracowniczego aby wspierać ducha przynależności i spójności przedsiębiorstwa. W niedługim czasie członkowie personelu stali się trzecią grupą akcjonariuszy Grupy i posiadają swoich reprezentantów w Radzie Administracyjnej. Plan uwzględnia efekt dźwigni , który ma na celu ochronę pracowników – akcjonariuszy w przypadku załamania sie kursu giełdowego. W 2002 roku Suez otrzymał nagrodę Proshare za najlepszy międzynarodowy plan akcjonariatu pracowniczego.

Foradia SLL (Walencja, Hiszpania): Foradia jest przedsiębiorstwem zajmującym sie inżynierią mechaniczną ( sprzęt ciężki i systemy wytwórcze ). W 1981 roku zatrudniała 81 osób i groziło jej zamknięcie. Została uratowana przez pracowników , którzy zarejestrowali ją jako spółke z ograniczoną odpowiedzialnością. W 2003 roku firma zatrudnia 47 osób. Zobacz także www.foradia.es

Tullis Russell (Szkocja, Wielka Brytania): Tullis Russell jest czołowym przedsiębiorstwem w branży wytwórstwa papieru. Zatrudnia 1200 osób. Przez okres trzech pokoleń była własnościa rodzinną,  po czym została podzielona pomiędzy kuzynów. W 1994 rodzina zdecydowała się przekazać firmę w ręce pracowników. Są oni obecnie udziałowcami przedsiębiorstwa. Zobacz także www.tullis-russell.co.uk

Socomef s.c. (Belgia): Przedsiebiorstwo zajmujące się wytwarzaniem artykułów metalowych było własnością rodzinną. W 1982 roku znalazło się na granicy bankructwa. Trzech spośród dziesięciu pracowników zatrudnionych przez firmę podjęło ryzyko wykupu przedsiębiorstwa zakładając towarzystwo wspołpracy. W 2003 roku Socomef zatrudnia 13 osób. Zobacz także www.socomef.com

Air France (Francja): Pracownicy Air France ( głównie piloci ) zostali włączeni w kapitał przedsiębiorstwa. Udział ten zaskutkował wprowadzeniem planów restrukturyzacyjnych, nad którymi negocjacje trwały przez okres minionych dziesięciu lat. W 2003 roku pracownicy- udziałowcy Air France posiadają 13,3% kapitału firmy i są reprezentowani w Radzie Administracyjnej przez dwóch zarządców. Zobacz także www.actionnairefsalarie.com

Love Money pour l’Emploi (Francja): Stowarzyszenia Love Money pour l’ Emploi służą pomocą finansową w sytuacjach tworzenia i ratowania przedsiębiorstw zwracając uwagę na możliwe oszczędności.Organizują także wykupy przedsiębiorstw przez pracowników. Zobacz także www.love-money.org

Iskraemeco (Slowenia): W 1994 w wielu przedsiębiorstwach w Słowenii, w Polsce , na Węgrzech itd. rozpoczął się proces  prywatyzacji przedsiębiorstw poprzez wykupy pracownicze. Otrzymali oni 60% udziałów. Dziś Iskraemeco jest firmą wiodącą w swojej branży (silniki elektryczne i przyrządy pomiarowe). Zatrudnia okolo 2100 osób. Zobacz także www.iskraemeco.si

Crocus Investment Fund (Fundusz Inwestycyjny Krokus) (Kanada): w prowincji Manitoba związki podjęły inicjatywę stworzenia funduszy inwestycyjnych pomagających finansowo przedsiębiorstwom przechodzącym trudności i ułatwiającym wejście na rynek lokalny. Do dziś Fundusz Crocus zainwestował w 60 przedsiębiorstw ( głównie typu PME ) zatrudniających 15000 osób. Silnie promowany jest akcjonariat pracowniczy. Zobacz także www.crocusfund.com

L’Artesienne (Francja): W 1967 roku 14 pracowników wykonujących prace drukarskie zdecydowało sie na zalożenie własnego przedsiębiorstwa. W 2003 roku jest ich już 65. Zobacz także http://www.artesienne.com/histoire.htm

Unimerco a/s (Dania): Unimerco zostało założone w 1967 roku przez Hansa Foxby w mieście Lind na południu Herning w Danii. Przez pierwsze lata działalności program produkcyjny UNIMERCO obejmował zszywacze stolarskie i ćwieki pomocnicze. Ćwieki kupowano od francuskiego przedsiębiorstwa, które zaopatrywało również amerykańską firmę Paslode (dzisiejsze ITW).Po pobycie w Stanach Zjednoczonych Foxby wrócił do Danii z lukratywnym kontraktem na dostawy zszywaczy stolarskich do broni ze Skandynawii. W 1977 roku UNIMERCO wprowadziło nową strukturę opartą na własności pracowniczej. Wszyscy pracownicy mieli prawo do zakupu akcji UNIMERCO, które zostało przekształcone w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością UNIMERCO a/s. Do tej pory udziały znajdowały się w rękach menedżerów i dwóch fundacji: Funduszu UNIMERCO i Funduszu Hansa Foxby’ego. W przeciągu lat 1995 – 1998 kapitał spółki zwiększył się znacząco a w 1995 roku UNIMERCO a/s znalazło się w całości w rękach zarządu i pracowników, ponieważ udziały będące własnością dwóch fundacji zostały wystawione na sprzedaż pracownikom. Dzisiaj 77% pracowników Grupy posiada udziały UNIMERCO. UNIMERCO A/S , DK. Zostało wybrane duńskim „miejscem pracy„ roku 2002 i znajduje się na liście „10 najlepszych miejsc pracy w UE„ na rok 2003. Zobacz także www.unimerco.com       

       

 

 

 

Aby uzyskac wiecej informacji, skontaktuj sie:

EFAP - EUROPJESKA FEDERACJA AKCJONARIATU PRACOWNICZEGO
EFES - EUROPEAN FEDERATION OF EMPLOYEE SHARE OWNERSHIP
Avenue Voltaire 135, B-1030 Brussels
Tel/fax: +32 (0)2 242 64 30
E-mail: efes@efesonline.org
Web site: www.efesonline.org
Celem EFESu jest dzialanie jako organizacja zrzeszajace pracowników - wlascicieli i wszystkie osoby, spólki, zwiazki zawodowe, ekspertów, badaczy i instytucje chcace promowac wlasnosc i partycypacje pracownicza w Europie.